EHPS Practical Health Psychology Blog is looking for New Head Editors
Join the Head Editors Team for the Practical Health Psychology Blog!
The Practical Health Psychology Blog is looking for a new Head Editor to join our board.
“Masz ochotę na spacer?” – Diadyczne wsparcie zmiany zachowania podczas chodzenia po udarze mózgu
Stephan Dombrowski, University of New Brunswick, Kanada
Odchodzenie od śmierci
Chodzenie jest jedną z najbardziej podstawowych form ruchu człowieka i wiąże się z wieloma korzyściami zdrowotnymi. Wyniki badań sugerują, że osoby, które chodzą więcej, są mniej narażone na przedwczesną śmierć, co sugeruje, że możliwe jest uniknięcie śmierci (przynajmniej na jakiś czas).
Chodzenie a udar mózgu
Chodzenie jako forma aktywności fizycznej jest szczególnie pomocne dla osób po udarze mózgu, który jest główną przyczyną niepełnosprawności u dorosłych. Regularna aktywność fizyczna po udarze może zmniejszyć ryzyko ponownego jego wystąpienia, pomóc w powrocie do zdrowia i poprawić ogólne funkcjonowanie, zdrowie i samopoczucie. Jednak osoby po udarze mózgu spędzają około 75% godzin w pozycji siedzącej, więcej niż ich rówieśnicy w tym samym wieku. Tymczasem chodzenie jest jedną z najbardziej dostępnych dla nich form aktywności fizycznej – 95% osób może chodzić 11 tygodni po incydencie. Ponadto chodzenie jest preferowaną formą aktywności fizycznej w tej grupie chorych , uważaną za najbardziej dostępną, przyjemną i często towarzyską. Kluczowym pytaniem jest, w jaki sposób wspierać osoby z udarem, aby więcej chodziły? (more…)
Terapia akceptacji i zaangażowania: Obiecujące podejście dla osób żyjących z długim covidem (ang. long COVID)
Amy Barradell, University Hospitals of Leicester NHS Trust
Gdybyś usłyszała „długi covid”, co by to dla ciebie znaczyło?
Część osób, które chorowały na COVID-19 (od ang. coronavirus disease 2019), nadal doświadczało wyniszczających objawów przez ponad 4 tygodnie po ostrej infekcji. Zgłaszały one zarówno objawy fizyczne (np. duszność, zmęczenie), jak i psychiczne (np. lęk, zaburzenia poznawcze). Osoby doświadczające tych symptomów nazywają je „długim covidem”.
Zastosowanie technik zmiany zachowania w praktyce: Wykorzystanie dostępnych narzędzi
You need to add a widget, row, or prebuilt layout before you’ll see anything here. 🙂
Marta Moreira Marques, NOVA University of Lisbon, Portugalia
Techniki zmiany zachowania są podstawą interwencji dotyczacych jego modyfikacji. Niezależnie od tego, czy próbujesz pomóc komuś zwiększyć aktywność fizyczną, rzucić palenie lub lepiej przestrzegać schematu przyjmowania leków, techniki zmiany zachowania są narzędziami do twojej dyspozycji. Popularne techniki obejmują: wyznaczanie celów, samomonitorowanie, dostarczanie informacji o zachowaniu i zarządzanie emocjami.
Wielu profesjonalistów prawdopodobnie stosowało je w praktyce klinicznej, nie nazywając ich w ten sposób. Jednak, aby być maksymalnie skutecznym w pomaganiu klientom lub pacjentom w modyfikacji ich zachowania, techniki powinny być używane w systematyczny i racjonalny sposób (patrz: na przykład wcześniejszy post na tym blogu “Jak wyznaczać cele, które działają“). Stawia to przed zapracowanymi praktykami dwa trudne pytania: (more…)
Skuteczna komunikacja na temat ryzyka jest czymś więcej niż zmianą zachowań: porozmawiajmy o osobistej ocenie ryzyka
Victoria Woof i David French, Manchester Centre for Health Psychology, University of Manchester, Wielka Brytania
Tradycyjnie w obszarze medycyny i psychologii zdrowia pracownicy opieki zdrowotnej przekazywali pacjentom spersonalizowane informacje o ryzyku wystąpienia choroby w celu jej zapobiegania. Jeśli informowanie o ryzyku ułatwia zmianę zachowań zdrowotnych, może potencjalnie ograniczyć rozwój choroby i wykryć ją w stadium, które można leczyć. Przykładem może być informowanie o ryzyku wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych, by promować ćwiczenia fizyczne i poprawę diety, tym samym zmniejszając prawdopodobieństwo wystąpienia choroby. Istnieją jednak inne możliwe cele i efekty, które należy rozważyć przy przekazywaniu informacji o ryzyku choroby. Ponadto cele pracowników służby zdrowia i pacjentów lub członków społeczeństwa nie zawsze muszą być zbieżne. Zidentyfikowano kilka powiązanych celów informowania o ryzyku, w tym ułatwianie podejmowania świadomych wyborów i wywoływanie odpowiednich reakcji afektywnych, a także motywowanie do zmiany zachowań. (more…)
Utrzymywanie dobrostanu w pracy dzięki jej modyfikowaniu
Janne Kaltiainen i Jari Hakanen, Finnish Institute of Occupational Health, Finlandia
Jakie aspekty mojej pracy są dla mnie motywujące, angażujące i najbardziej korzystne dla mojego samopoczucia? Co mogę zrobić, by było ich więcej?
Gdy pielęgniarka z długim stażem i dużym doświadczeniem zawodowym poczuła się zestresowana, a jednocześnie znudzona rutyną w swojej pracy, zaczęła zadawać sobie powyższe pytania. Odpowiedzi skłoniły ją do podjęcia mentoringu wobec młodszych koleżanek i kolegów, co pomogło jej poczuć się bardziej kompetentną w pracy, pogłębić relacje z innymi, a także ponownie odnaleźć sens w codziennych czynnościach. Ta niewielka zmiana w sposobie wykonywania pracy poprawiła jej dobrostan związany z pracą, a co ważne, nie zaszkodziła ogólnemu funkcjonowaniu i efektywności szpitala. To raczej jej koleżanki i koledzy poczuli się bardziej wspierani, a ogólna atmosfera w pracy uległa poprawie.
Budowanie pomostu pomiędzy badaniami behawioralnymi a praktyką w celu poprawy zdrowia
Katherine Brown, University of Hertfordshire, United Kingdom
Treść tego wpisu na blogu została częściowo zaczerpnięta z moich doświadczeń w pracy na dwóch etatach: na uniwersytecie i w samorządowym wydziale zdrowia publicznego, gdzie miałam okazję wykorzystać w praktyce swoje umiejętności w zakresie badań, opracowywania interwencji i ich ewaluacji.
Niezależnie od tego, czy zamawiasz, zarządzasz, projektujesz czy dostarczasz usługi zdrowotne, istnieje duże prawdopodobieństwo, że istnieje przynajmniej jedno zachowanie, które użytkownicy usług muszą zmienić, aby usługi te osiągnęły zamierzone cele. Dzieje się tak dlatego, że niezależnie od tego, na jaką chorobę jest ukierunkowana ta usługa, tzn. czy jest to choroby zakaźna (np. grypa, Covid-19, gruźlica, zakażenia przenoszone drogą płciową), czy niezakaźna (np. choroby serca, POChP, cukrzyca typu 2, otyłość), sposób zachowania ludzi przyczynia się do ogólnego obciążenia tymi chorobami. Nie oznacza to, że należy obwiniać ludzi za ich zły stan zdrowia i uważać, że tylko oni są odpowiedzialni za własne zdrowie i samopoczucie. Wręcz przeciwnie! Stan zdrowia danej osoby jest także konsekwencją uwarunkowań genetycznych, biologicznych, społecznych i środowiskowych. Uwzględnienie tych czynników ma kluczowe znaczenie dla poprawy i ochrony zdrowia.
Utracone (i odnalezione) w tłumaczeniu: efektywna komunikacja z pacjentem
Zuzana Dankulincova, Pavol Jozef Safarik University, Słowacja
Chociaż większość badaczy jest świadoma, że upowszechnianie wyników badań jest częścią ich odpowiedzialności etycznej wobec uczestników badań (i pragnienia, aby wyniki ich badań miały jasne praktyczne implikacje), droga od dowodów naukowych do ich wdrożenia może być długa. Wiedza naukowa nie zawsze jest stosowana w codziennej praktyce, a jeśli już, to zazwyczaj niespójnie lub niesystematycznie.
Dlaczego tak się dzieje? Sama liczba badań, interwencji i zaleceń może być przytłaczająca dla pracowników opieki zdrowotnej. Przeglądając badania naukowe i wynikające z nich rekomendacje, należy się zatem zastanowić się, na ile są one adekwatne do warunków lokalnych. Czy kontekst opisany w zaleceniach jest porównywalny z Twoim? Czy masz to, czego potrzebujesz, aby wdrożyć zalecenia, czy też brakuje Ci potrzebnych zasobów i umiejętności? Czy Twoi pacjenci mają to, czego potrzebują do wdrożenia zaleceń? Nawet najlepiej zaprojektowana i najbardziej obiecująca interwencja nie będzie bowiem skuteczna bez “dopasowania” do pacjentów i otoczenia. Na przykład, problematyczne jest proponowanie interwencji typu e-zdrowia osobom nie posiadającym ani smartfonów, ani komputerów lub też osobom o niskich kompetencjach cyfrowych.
Robić czy nie robić: znaczenie przerw w pracy w ochronie zdrowia
By Julia Allan, Aberdeen University, Scotland
Współczesne życie jest szybkie. Żyjemy w świecie cyfrowym, który jest coraz częściej “włączony” i, w którym rzadko zdarzają się okresy prawdziwego wytchnienia od pracy. Wiele osób regularnie pracuje przez długie godziny, co jest szczególnie widoczne w przypadku pracowników ochrony zdrowia, świadczących usługi medyczne na pierwszej linii frontu. W kontekście opieki zdrowotnej godziny pracy i wymagania są zazwyczaj wysokie, zmiany rutynowo przekraczają 8 godzin “normalnego” dnia pracy, a wymagania mogą mieć charakter ciągły. Jeśli wielu pacjentów wymaga pilnej opieki, pracownicy ochrony zdrowia są zobowiązani ją zapewnić, niezależnie od tego, jak bardzo byli zajęci i jak długo pracowali. W związku z tymi wysokimi wymaganiami w placówkach ochrony zdrowia bardzo często nie ma przerw w czasie pracy – na przykład według doniesień 1 na 10 pielęgniarek nigdy nie robi sobie porządnej przerwy, a 1 na 3 rzadko lub wcale nie robi przerw na posiłek podczas zmiany.
Powiązanie słonia z jeźdźcem: Rola motywacji
António Labisa Palmeira, CIDEFES – Universidade Lusófona, Portugal; ISBNPA Executive Director
Długotrwała motywacja do zachowań związanych ze zdrowiem może mieć różne źródła. Naukowcy behawioralni wciąż próbują je połączyć. Na przykład, biegam prawie codziennie i robię to od ponad 30 lat. Jak i dlaczego udało mi się utrzymać tą aktywność.
Daniel Kahnemann zasugerowałby, że w grę wchodzą dwa systemy motywacyjne: system 1, który obejmuje instynkty i emocje, oraz system 2, który jest celowy i świadomy. Mógłby on twierdzić, że system 2 skłania mnie do biegania, ponieważ jestem świadoma/y korzyści zdrowotnych płynących z ćwiczeń. Z drugiej strony Ed Deci może zasugerować, że mam wewnętrzną motywację do biegania i robię to, ponieważ jest to zgodne z moimi wartościami i z własnym Ja, a także dlatego, że sprawia mi to przyjemność.
