Jeśli medycyna jest grą zespołową, to pacjenci też powinni w nią grać: psychologiczne spojrzenie na zaangażowanie pacjentów

Posted Sebastian PottHoffPosted in Patient engagement

Graffigna, Università Cattolica del Sacro Cuore, Italy

Pracownicy służby zdrowia na wszystkich etapach świadczenia usług muszą współpracować i koordynować swoje wysiłki, aby system opieki zdrowotnej funkcjonowały efektywnie. Innymi słowy, medycyna wymaga pracy zespołowej, by odnieść sukces. Jeśli zgadzamy się z tą zasadą, to – posługując się metaforą sportową – pacjent również powinien być traktowany jako zawodnik drużyny!

Koncepcja zaangażowania pacjenta uwzględnia odgrywanie przez niego specyficznej roli, co stanowi istotny element zwiększania skuteczności i trwałości opieki zdrowotnej.

(more…)

Jak wspierać pacjentów w utracie wagi i radzeniu sobie z cukrzycą 2 typu

Posted Sebastian PottHoffPosted in Communication, Incentives, Motivational interviewing, Social Support

Leah Avery – Teesside University, UK.

Cukrzyca typu 2 uważana była za schorzenie postępujące, z nieuchronną koniecznością stosowania insulinoterapii, jednak badania dotyczące zmiany stylu życia podważają tę pesymistyczną prognozę. Częstość występowania cukrzycy typu 2 stale wzrasta, w związku z czym rośnie również liczba doniesień z badań naukowych potwierdzających istotną rolę diety i zmiany sposobu odżywiania w skutecznym radzeniu sobie z tym schorzeniem.

Podejścia dietetyczne zasadniczo można  podzielić na dwa nurty. Pierwszy z nich, koncentruje się na tym, co jemy, na ilości spożywanych węglowodanów, optymalizacji  metabolizmu i kontroli glikemii poprzez powolną i stałą utratę masy ciała. Drugie podejście koncentruje się na  znacznym ograniczeniu ilości dostarczanych kalorii w celu szybkiej utraty wagi (dieta niskokaloryczna).

(more…)

Uczenie praktyków umiejętności prowadzenia „zdrowej rozmowy”

Posted Sebastian PottHoffPosted in Communication, Goal setting

Wendy Lawrence, University of Southampton

Styl życia wiąże się z głównymi przyczynami śmierci i chorób we współczesnym świecie, dlatego coraz większą wagę kładzie się na sposoby poprawy zachowań zdrowotnych. Pracownicy bezpośrednio pracujący z klientami w obszarze systemu opieki zdrowotnej, pomocy społecznej i środowiskowej są kluczowym źródłem wsparcia w procesie zmiany zachowań zdrowotnych. Regularne wizyty dają możliwość konsultacji na temat zmiany zachowań, jednak wielu praktyków uważa, że brakuje im wiedzy i umiejętności w tym zakresie. Obniża to pewność siebie w prowadzeniu rozmów z klientami lub pacjentami na potencjalnie drażliwe tematy, takie jak palenie tytoniu, redukcja wagi czy spożywanie alkoholu.

(more…)

Jeść albo nie jeść, oto jest pytanie: W jaki sposób psychologowie zdrowia mogą pomóc zapewnić bezpieczeństwo żywności

Posted Sebastian PottHoffPosted in Automaticity, Habit, Self-efficacy

Barbara Mullan, Curtin University, Australia

Skala problemu

Każdego roku na świecie jedna na 10 osób (około 600 milionów ludzi) choruje po spożyciu skażonej żywności, a aż 420 000 z tego powodu umiera. Istnieją ogromne różnice geograficzne pomiędzy miejscami występowania tych przypadków, przy czym największe obciążenie chorobami przenoszonymi drogą pokarmową występuje w Afryce, Azji Południowo-Wschodniej i wschodniej części basenu Morza Śródziemnego (więcej szczegółów na temat obciążenia chorobami przenoszonymi drogą pokarmową w poszczególnych regionach można znaleźć tutaj). Poza różnicami geograficznymi wskazuje się również na ogromne różnice w rodzajach czynników odpowiedzialnych za wywołanie tego typu chorób (np. wirusy, bakterie, pasożyty).

(more…)

Wspieranie kobiet w ciąży w rzuceniu palenia: dobre praktyki z Wielkiej Brytanii

Posted Sebastian PottHoffPosted in Financial Incentives, Smoking cessation

Felix Naughton, University of East Anglia, UK

Około 25-50% kobiet palących rzuca palenie po tym, jak dowiadują się, że są w ciąży. Ale dlaczego reszta nadal pali przez cały okres ciąży? 

Czy kobiety te nie wiedziały o szkodliwości palenia w ciąży? Zazwyczaj wiedzą. W jednym z naszych badań przeprowadzonych w Wielkiej Brytanii, obejmującym kobiety w ciąży, zarówno zmotywowane, jak i niezmotywowane do rzucenia palenia, 99% respondentek zgodziło się ze stwierdzeniem, że “palenie w ciąży może wyrządzić poważne szkody mojemu dziecku”, a około 75% zgodziło się z tym stwierdzeniem w dużym lub bardzo dużym stopniu. Jednak mniej niż 10% powstrzymywało się od palenia 12 tygodni później. Tym samym, choć podjęcie próby rzucenia palenia jest prawdopodobniejsze wśród kobiet z silnymi przekonaniami na temat szkodliwości palenia w czasie ciąży, nie wydaje się, aby zwiększało ono szanse na sukces. 

(more…)

Krótka interwencja dotycząca spożywania alkoholu do zastosowania w podstawowej opiece zdrowotnej: perspektywa obu stron konsultacji

Posted Sebastian PottHoffPosted in Assessment, Brief behavioural intervention, Goal setting, Habit, Planning

Amy O’Donnell, Newcastle University, UK

W ostatnim czasie w niektórych częściach Europy zaobserwowano spadek spożycia alkoholu, zwłaszcza wśród młodych ludzi. Jednocześnie, nadmierna konsumpcja alkoholu nadal stanowi główny czynnik ryzyka chorób i przedwczesnej śmierci. Udzielanie prostych, krótkich wskazówek osobom, u których zaobserwowano nadmierne spożycie alkoholu, może być tutaj pomocne, szczególnie gdy są one udzielane w ramach podstawowej opieki medycznej – przez lekarzy rodzinnych lub pielęgniarki. Polega to na przeprowadzeniu zakorzenionej w dowodach empirycznych krótkiej ustrukturyzowanej rozmowy, której celem jest zmotywowanie i wsparcie pacjenta w rozważeniu zmiany zachowań związanych z piciem alkoholu, co w konsekwencji ma prowadzić do redukcji szkód. Nadal nie są w pełni rozpoznane krytyczne elementy takiej interwencji, wydaje się jednak, że to zindywidualizowane informacje zwrotne na temat spożywania alkoholu przez pacjenta i zachęcanie go do monitorowania picia jest szczególnie skutecznym elementem takiego oddziaływania.

(more…)

Jak zachować dobre samopoczucie zostając w domu?

Posted Sebastian PottHoffPosted in Acceptance and Commitment Therapy, Coping, Habit, Mental Health, Planning, Routines, Self-monitoring, SMART Goals

Dr Federica Picariello and Professor Rona Moss-Morris, King’s College London, Wielka Brytania

W ciągu zaledwie kilku tygodni w wyniku pandemii COVID-19 codzienne życie  na całym świecie zmieniło się diametralnie, a nasza przyszłość stała się niepewna. Poza natychmiastową i pilną potrzebą spowolnienia rozprzestrzeniania się COVID-19 poprzez szybką i szeroko zakrojoną zmianę zachowań (tj. izolację, dystans społeczny i kwarantannę), należy rozważyć wpływ pandemii na psychiczny i fizyczny dobrostan, co umożliwi wczesną interwencję i złagodzi jej długoterminowe konsekwencje.

(more…)

Jak długoterminowo utrzymać zmianę zachowań zdrowotnych?

Posted Sebastian PottHoffPosted in Habit, Motivation, Self-monitoring, Self-regulation

Dominika Kwasnicka, SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny, Wrocław, Polska i University of Melbourne, Australia

Ostatecznym celem programów promocji zdrowia jest wprowadzenie długotrwałych zmian.  Istotną rolę w poprawie wyników zdrowotnych i utrzymaniu zmiany zachowań zdrowotnych mogą odegrać pracownicy ochrony służby zdrowia, pomagając pacjentom. Wiemy, że trudno zainicjować samą zmianę zachowania, a jej kontynuowanie bywa jeszcze większym wyzwaniem. Jednym z kluczowych pytań w psychologii zdrowia jest więc to, dlaczego utrzymanie zachowań zdrowotnych jest aż tak trudne.

(more…)

Nie chowaj głowy w piasek! Korzyści z pomagania ludziom w monitorowaniu własnych postępów

Posted Sebastian PottHoffPosted in Self-monitoring

Thomas L. Webb, Department of Psychology, The University of Sheffield, Wielka Brytania

Jak osiągnąć swój cel: zmniejszyć ilość zjadanego cukru i stracić 10 kilogramów? Prawdopodobnie tak naprawdę nie wiesz, a nawet nie chcesz wiedzieć, w jaki sposób to zrobić. W takich sytuacjach bowiem ludzie zazwyczaj zachowują się jak strusie i chowają głowę w piasek, celowo unikając lub odrzucając informacje, które pomogłyby im w monitorowaniu postępów w realizacji celu. Badania nad “problemem strusia” sugerują, że ludzie nie sprawdzają swoich postępów (np. ważenie się, sprawdzanie składu produktów żywnościowych) przynajmniej częściowo z powodu dyskomfortu, jaki może się z tym wiązać (np. zdają sobie sprawę, że ważą więcej niż się spodziewali i że nadal jedzą za dużo cukru). Z kolei teoria i badania empiryczne wskazują, że śledzenie postępów pomaga uświadomić sobie rozbieżność pomiędzy obecnym a pożądanym stanem, co sprzyja podjęciu działań. Wynika z tego, że unikanie monitorowania utrudnia sformułowanie  zarówno potrzeby, jak  i sposobu działania. Zidentyfikowanie „problemu strusia” stanowi zatem dla pracowników służby zdrowia (i innych profesjonalistów) doskonałą okazję do wspierania efektywnego monitorowania. Tym bardziej, że pomaga ono w osiąganiu celów w różnych dziedzinach, co potwierdzają wyniki licznych badań.

(more…)

Pandemia COVID – 19 z perspektywy nauk behawioralnych

Posted Sebastian PottHoffPosted in Communication

Shane Timmons, Economic and Social Research Institute, Ireland

Rządy na całym świecie zmobilizowały się do podjęcia prób kontrolowania rozprzestrzeniania się nowego koronawirusa, ale sukces podjętych działań zależeć będzie przede wszystkim od zachowań pojedynczych osób . My – Behavioural Research Unit  w Instytucie Badań Gospodarczych i Społecznych w Dublinie – współpracujemy z irlandzkim Departamentem Zdrowia nad tworzeniem informacji publicznej na temat działań podjętych przez władze w związku z pandemią COVID-19. W ramach tej pracy przejrzeliśmy ponad 100 prac naukowych i rozpoczęliśmy testowanie sposobów skutecznego komunikowania się ze społeczeństwem i wskazówek dla osób wykorzystujących psychologię zdrowia w praktyce. W naszym przeglądzie badań naukowych skupimy się na literaturze z trzech obszarów, które pojawiały się w przekazie o zdrowiu publicznym w wielu krajach: higieny rąk, dotykania twarzy i izolacji. Zajmiemy się także literaturą na temat motywowania do pomocnych zachowań i skutecznego komunikowania się w sytuacji kryzysowej.

(more…)