Verhalen vertellen over zorgen voor anderen

Posted Dominika KwasnickaPosted in Social Support

Door Irina Todorova, Health Psychology Research Center in Sofia, Bulgarije

Zorgen voor oudere familie of vrienden, die soms met gezondheidsproblemen kampen, kan een moeilijke en verwarrende ervaring zijn die zowel dankbaar als frustrerend kan voelen. De medische wetenschap heeft ervoor gezorgd dat mensen langer en gezonder leven, en soms wordt de cognitieve achteruitgang die vaak gepaard gaat met ouder worden ook vertraagd. De manier waarop families voor hun ouderen zorgen, en de betekenis van ouder worden, dementie en mantelzorg, varieert per cultuur. De meeste mensen blijven thuis wonen als onderdeel van hun gemeenschap, wat psychosociale voordelen heeft voor zowel de oudere als voor de andere generaties binnen de familie. Tegelijkertijd gaat het zorgen voor mensen met gezondheidsproblemen gepaard met fysieke inspanning, psychologische spanning, rouw om verlies, en mogelijke financiele problemen.

(more…)

Motivatie, en de eerste stappen naar actiever leven

Posted Dominika KwasnickaPosted in Goal setting, Motivation, Self-regulation

Door Keegan Knittle, University of Helsinki, Finland

Het is een bekend verhaal in de gezondheidszorg: iemand die duidelijk baat zal hebben bij meer lichaamsbeweging komt naar de kliniek. We bespreken hun lichamelijke (in)activiteit en uiteindelijk zegt de patient toch niet gemotiveerd genoeg te zijn om meer te gaan bewegen. Wat moet de arts doen? Hoe kunnen we deze persoon motiveren om tenminste te overwegen hun gedrag te veranderen? Of nog beter: hoe kunnen we hen helpen om goede voornemens voor meer lichaamsbeweging te formuleren?

(more…)

Positieve psychologie interventies op het werk

Posted Dominika KwasnickaPosted in Intervention design, Interventions

Door Alexandra Michel, Federal Institute for Occupational Health and Safety, Duitsland, en Annekatrin Hoppe, Humboldt Universität, Duitsland

Werknemers brengen een groot gedeelte van hun tijd door op het werk. Het is dan ook niet opzienbarend dat lagere werkdruk en meer hulpmiddelen (met hulpmiddelen bedoelen we hier zaken als autonomie, sociale steun, zelfredzaamheid, etc.) belangrijk zijn voor balans tussen werk en prive leven, welzijn, en gezondheid. In de laatste jaren heeft onderzoek zich niet alleen gericht op hulp bij de negatieve consequenties van werkstress, maar ook op manieren om het welzijn van werknemers te verhogen. Vooral het promoten van positieve psychologie interventies op het werk is een nieuwe richting in de arbeidsgezondheidspsychologie. Positieve psychologie interventies richten zich op het opbouwen van hulpmiddelen en het voorkomen van verlies van die hulpmiddelen. De interventies bevatten activiteiten die tot doel hebben om positieve gevoelens, gedrag en cognities te bevorderen. In deze blog laten we drie korte interventies zien die werknemers helpen om hun hulpmiddelen op te bouwen en welzijn op het werk te verhogen.

(more…)

Patiёnten praat: Wat de arts duidelijk maakt, en wat de patiёnt duidelijk niet begrijpt

Posted Sebastian PottHoffPosted in Communication

Door Anne Marie Plass, University Medical Center of Göttingen, Duitsland

Een tijd geleden klaagde een dermatoloog, werkzaam in een academisch ziekenhuis en gespecialiseerd in psoriasis (een chronische huidaandoening), dat veel patiёnten zich niet aan hun behandeling houden, zelfs als gezamelijke doelen waren gesteld en beslissingen in overleg waren genomen. 

(more…)

Wat gebeurt er met medicijnen zodra ze mee naar huis worden genomen?

Posted Dominika KwasnickaPosted in Medication adherence

Door Kerry Chamberlain, Massey University, Auckland, Nieuw Zeeland

Wat doen mensen met hun medicatie zodra ze thuis zijn? Vreemd genoeg is hier niet veel onderzoek naar gedaan. Hoewel het wel een belangrijke vraag is – de meeste medicatie wordt immers thuis ingenomen. Medicatie wordt voorgeschreven door artsen, maar zodra de medicijnen zijn opgehaald uit de apotheek wordt maar aangenomen dat ze op de juiste manier worden gebruikt. Daarnaast hebben mensen toegang tot een flinke hoeveelheid medicatie die zonder recept gekocht kan worden (zoals pijnstillers), alternatieve geneesmiddelen (zoals homeopathische middelen), en andere gezondheidsgerelateerde middelen die niet worden aangezien als medicatie (zoals vitaminen, of probiotische drankjes). De toegang tot medicatie zonder recept kan per land erg verschillen.

(more…)

Hoe stel je doelen die gehaald worden?

Posted Dominika KwasnickaPosted in Goal setting, Planning

Door Tracy Epton, University of Manchester, United Kingdom

Doelstelling is een veel gebruikte techniek voor gedragsverandering

 

Er zijn veel verschillende technieken die gebruikt kunnen worden bij gedragsverandering (93 volgens een recente lijst!). Doelstelling is een bekende techniek die bijna iedereen wel eens gebruikt heeft in het dagelijks leven. Het wordt gebruikt door gezondheidsorganisaties (bijvoorbeeld door Alcohol Concern, een organisatie in Engeland, die mensen vroeg het doel te stellen om de hele maand januari niet te drinken), als onderdeel van commerciele dieetprogrammas, en zelfs in fitness apps. Een recent literatuuroverzicht bekeek 384 onderzoeken naar de effectiviteit van doelstelling in verschillende contexten om te toetsen of doelstelling echt werkt, welke soorten doelen het beste werken, en of het voor iedereen werkt.

(more…)

Zelfregulatie van theorie naar praktijk: het ondersteunen van veranderdoelen van patienten

Posted Sebastian PottHoffPosted in Self-regulation

Door Stan Maes & Véronique De Gucht, Leiden University, Netherlands

Gedurende de afgelopen decennia is de rol van individuen binnen de gezondheidszorg ontwikkeld van het ‘volgen van medische regels’; waarbij gehoorzaamheid werd geimpliceerd, tot ‘zelfmanagement’, gekenmerkt door eigen verantwoordelijkheid nemen voor gezondheid en ziekte. Dit heeft zich recentelijk nog verder ontwikkeld tot ‘zelfregulatie’, een systematisch process dat inhoudt dat men zelf gezondheidsdoelen vaststelt en gedrag verandert om deze doelen te behalen. Om het continue zelfregulatie process te illustreren hebben we het oude ‘ouroboros’ symbool (een slang doe zijn eigen staart opeet) gekozen bij deze blog.

(more…)

Meer bewegen en minder zitten op het werk: Laten we niet bij de pakken neer gaan zitten

Posted Dominika KwasnickaPosted in Interventions, Social Support

By Stuart Biddle, University of Southern Queensland, Australia

 

Ik schrijf dit blog op valentijnsdag! De non-gouvermentele organisatie (NGO) die zich in Australie bezig houdt met gezondheidsbevordering heet Bluearth. Bluearth heeft wat grappige filmpjes gemaakt om mensen aan te sporen minder te zitten, door het ‘uit te maken’ met je stoel of bank (klik hier voor de filmpjes). Wat is namelijk het probleem? De verandering in werksituatie die velen van ons meemaken zorgen ervoor dat we te veel tijd zittend doorbrengen. Uit onderzoek is gebleken dat dat slecht is voor onze gezondheid. Veel mensen gaan met de auto naar het werk, zitten het grootste gedeelte van de dag aan hun bureau, rijden in de auto weer naar huis, en zitten een groot deel van de avond voor de TV of achter hun computer. De werkplek zou daarom klaar gemaakt moeten worden voor gezonde gedragsverandering. Helaas is zitten zo’n gewoonte geworden dat sterke sociale normen en omgevingsfactoren beweging ontmoedingen, en zitten makkelijk maken. Het is niet makkelijk daar iets aan te veranderen.

(more…)

Wilskracht versus ongezonde verleidingen – spoiler alert – wilskracht verliest meestal

Posted Dominika KwasnickaPosted in Automaticity, Habit

Door Amanda Rebar, Central Queensland University, Australie

Het zal geen verrassing zijn dat onderzoek aantoont dat mensen zich niet altijd gedragen op een manier die het beste is voor hun gezondheid op de lange termijn. De meeste mensen weten bijvoorbeeld wel dat lichaamsbeweging goed is voor hun fysieke en geestelijke gezondheid, maar weinig mensen zorgen ervoor dat ze regelmatig genoeg lichaamsbeweging krijgen. De kans dat iemand die zich voorneemt om te gaan sporten ook daadwerkelijk gaat sporten is slechts 50%. Dat is hetzelfde als kop of munt! Vraag je je wel eens af waarom mensen zich, ondanks hun goede intenties, vaak zo ongezond gedragen? Meer en meer gezondheidspsychologisch onderzoekers denken dat menselijk gedrag beinvloed wordt door twee systemen. Deze ‘dual process’ modellen vormen een nieuwe kijk op hoe we mensen kunnen helpen een gezond leven te leiden, zonder een constante strijd te moeten voeren van wilskracht versus ongezonde verleidingen.

(more…)

Het planmatig ontwikkelen van theoretisch en empirisch onderbouwde interventies: Intervention Mapping

Posted Sebastian PottHoffPosted in Behavioural theory, Intervention design

Door Gerjo Kok, Maastricht University, Nederland; University of Texas at Houston, USA

Er bestaat een divers aanbod van campagnes en interventies die trachten de volksgezondheid en gezond gedrag in het algemeen te verbeteren. Helaas zijn veel van deze campagnes en interventies niet theoretisch en empirisch onderbouwd. Deze blog beschrijft in het kort welke stappen gezondheidspsychologen nemen als ze interventies ontwikkelen, en laat zien hoe deze verschillen van (en beter zijn dan) interventies die op een andere manier ontwikkeld worden.
(more…)