Wat als het terugkomt?De vraag die speelt bij mensen die kanker hebben gehad en hun dierbaren

Door Gozde Ozakinci, Universiteit van Stirling

Kanker wordt vaak geassocieerd met angstaanjagende statistieken. Bijvoorbeeld de bekende uitspraak: ‘1 op de 2 mensen krijgt in zijn of haar leven te maken met een vorm van kanker’. Toch zijn er ook bemoedigende ontwikkelingen. Zo wijzen de cijfers erop dat de overlevingskansen bij kanker verbeteren. In 2018 bleek dat er wereldwijd bijna 44 miljoen mensen zijn die de diagnose en behandeling van kanker hebben overleefd. Dit is hoopgevend nieuws voor iedereen die met kanker te maken heeft gehad.

De stijgende overlevingskansen betekenen echter ook dat steeds meer mensen leven met de gevolgen van kankerbehandeling. Eén van deze gevolgen is de angst dat kanker terugkomt. In de wetenschappelijke literatuur wordt dit omschreven als “angst, zorgen of bezorgdheid over de mogelijkheid dat kanker terugkeert of zich verder ontwikkelt” en het wordt algemeen erkend als een van de meest significante kwesties die invloed hebben op de kwaliteit van leven van mensen na een kankerdiagnose. (more…)

Begrijpen wat orgaandonatie beïnvloedt

Door Dr. Lee Shepherd, Northumbria universiteit, Verenigd Koninkrijk, Professor Ronan E.. O’Carroll, universiteit van Stirling, Verenigd Koninkrijk en Professor Eamonn Ferguson, universiteit van Nottingham, Verenigd Koninkrijk

Er zijn talloze verhalen over hoe transplantatie van overleden organen mensen een levenslijn heeft geboden. Sterker nog, elke overleden orgaandonor kan het leven van negen mensen veranderen. Er zijn echter te weinig organen beschikbaar voor transplantatie. Dit tekort leidt tot grote wachtlijsten en mensen die overlijdenvoordat ze een orgaan krijgen. Daarom moeten we begrijpen welke factoren van invloed zijn op de waarschijnlijkheid dat iemand zijn organen doneert wanneer de persoon zelf te overlijden komt.

(more…)

“Zin in een wandelingetje?” Dyadische ondersteuning voor gedragsverandering bij lopen na een beroerte


Door Stephan Dombrowski, Universiteit van New Brunswich, Canada

Weglopen van de dood
Wandelen is een van de meest basale vormen van menselijke beweging en wordt in verband gebracht met een groot aantal voordelen voor de gezondheid. Bewijs geeft aan dat er aanwijzingen zijn dat mensen die meer wandelen minder kans hebben om vroegtijdig te sterven, wat suggereert dat het mogelijk is om van de dood weg te lopen (in ieder geval voor een tijd). 

Lopen en beroerte
Wandelen als vorm van lichaamsbeweging is vooral nuttig voor mensen met een beroerte, een belangrijke oorzaak van invaliditeit bij volwassenen. Regelmatig fysieke activiteit na een beroerte kan het risico op een nieuwe beroerte verminderen. Het kan helpen bij het herstel, het algemeen functioneren, de gezondheid en het welzijn verbeteren. Mensen met een beroerte brengen ongeveer 75% van de wakkere uren zittend door, dit is meer dan hun leeftijdsgenoten. Toch is lopen een van de meest haalbare vormen van fysieke activiteit na een beroerte – 95% van de mensen kan 11 weken na een beroerte lopen. Bovendien is wandelen een favoriete vorm van fysieke activiteit voor mensen met een beroerte. Zij ervaren wandelen vaak als toegankelijk, plezierig en vaak gezellig. De hamvraag is hoe we mensen met een beroerte kunnen ondersteunen om meer te gaan lopen.  (more…)

Acceptatie- en commitmenttherapie: Een veelbelovende aanpak voor mensen die leven met Long COVID

Geschreven door Amy Barradell, University Hospitals of Leicester NHS Trust

Als ik tegen jou zou zeggen, Long Covid, wat betekent dat dan voor jou?

Een subgroep van mensen die Coronavirus 2019 (COVID-19) hebben opgelopen, hebben nog langer dan 4 weken na hun acute infectie last van belemmerende symptomen. Ze melden vaak zowel lichamelijke (bijv. ademnood, vermoeidheid) als psychologische (bijv. angst, cognitieve beperkingen) symptomen. Degenen die deze symptomen ervaren, noemen het ‘Long COVID’.

(more…)

Het toepassen van gedragsveranderingstechnieken in de praktijk: Gebruik maken van beschikbare tools

Door Marta Moreira Marques, NOVA Universiteit van Lissabon, Portugal

Gedragsveranderingstechnieken zijn de bouwstenen van gedragsveranderingsinterventies. Of je nu iemand probeert te helpen zijn fysieke activiteit te verhogen, te stoppen met roken of zich beter aan een medicatieregime te houden, gedragsveranderingstechnieken zijn de tools die tot je beschikking staan. Veelvoorkomende gedragsveranderingstechnieken zijn onder andere doelen stellen, zelfmonitoring, het verstrekken van informatie over een gedrag en emoties beheren.

(more…)

Effectieve risicocommunicatie gaat over meer dan verandering in gedrag: laten we het hebben over persoonlijke risico inschattingen

Zorgverleners in de medische en gezondheidspsychologie informeren traditioneel gezien de patiënten over hun persoonlijke ziekterisico met als doel ziekte te voorkomen. Waar risicocommunicatie bijdraagt aan veranderingen in gezondheidsgedrag, kan het mogelijk de ontwikkeling van ziekte reduceren en ziektes op behandelbare stadia opsporen. Bijvoorbeeld door het risico op cardiovasculaire ziekte te communiceren om meer fysieke activiteit te promoten en verbeterde voeding te bevorderen om het risico te verminderen. Er zijn echter andere mogelijke doelen en uitkomsten om in overweging te nemen bij het verstrekken van informatie over ziekterisico’s. Daarbij kan het zo zijn dat de doelen van zorgverleners en patiënten of van het publiek niet altijd op elkaar aansluiten. Verschillende gerelateerde doelen van risicocommunicatie zijn geïdentificeerd, waardoor het faciliteren van geïnformeerde keuzes en het produceren van passende affectieve reacties, als het motiveren van verandering van gedrag.

(more…)

Goed blijven voelen op werk door baanboetseren

Door Janne Kaltiainen en Jari Hakanen, Finnish Institute of Occupational Health, Finland 

Welke onderdelen van mijn werk vind ik motiverend, boeiend en het meest bevorderlijk voor mijn welzijn? Wat kan ik doen om meer van deze dingen uit mijn werk te halen?

Een verpleegkundige met een lange carrière en veel expertise begon haarzelf dit af te vragen, nadat ze merkte dat ze zich gestrest en verveeld op werk voelde en dat ze het gevoel had dat ze in een sleur zat. De antwoorden van deze vragen leiden haar naar het mentorschap van enkele van haar jongere collega’s. Dit mentorschap zorgde ervoor dat ze zich meer competent voelde in haar werk, meer verbonden was met haar collega’s en ze weer betekenis begon te vinden in haar dagelijkse routine. Deze kleine verandering in haar werkaanpak verbeterde haar werkgerelateerde welzijn, maar daarnaast ook belangrijk gezien, schaadde het de werking en effectiviteit van het ziekenhuis niet. Integendeel, haar collega’s voelde zich beter ondersteund door het mentorschap en de werkatmosfeer verbeterde. 

(more…)

Samenwerking tot stand brengen tussen gedragsonderzoek en de praktijk om de gezondheid te verbeteren 

Door Katherine Brown, University of Hertfordshire, Verenigd Koninkrijk

De inhoud van deze blog is deels ontleend aan mijn eigen ervaringen tijdens het werken in een gesplitste rol tussen een universiteit en een lokale overheidsinstantie voor volksgezondheid, met de mogelijkheid om mijn onderzoek naar interventie ontwikkeling en evaluatie vaardigheden toe te passen in de praktijk.

Of je nou gezondheidsdiensten aanvraagt, beheert, ontwerpt of aflevert, dan is er de mogelijkheid dat er minstens een gedrag is dat uw gebruikers moeten veranderen om uw dienst zo succesvol het doel te kunnen behalen. Dit komt door de manier waarop het gedrag van mensen bijdraagt aan de ziekte zelf, ongeacht of de ziekte(s) waar uw dienst zich op richt overdraagbaar (bijvoorbeeld griep, COVID-19, tuberculose, of SOA’s) of niet overdraagbaar (bijvoorbeeld hartziektes, COPD, type 2 diabetes, obesitas) zijn. Dat wil niet zeggen dat mensen de schuld moeten krijgen van hun eigen slechte gezondheid of dat ze moeten worden gezien als de enige die verantwoordelijk is voor hun eigen gezondheid en welzijn. Juist het tegenovergestelde! De gezondheidstoestand van een persoon is ook het gevolg van genetische, biologische, sociale en omgevingsdeterminanten

(more…)

Verloren (en Gevonden) in vertaling: effectieve communicatie met patiënten

Door Zuzana Dankulincova en Pavol Jozef Safarik, Universiteit van Slowakije

Hoewel de meeste onderzoekers zich ervan bewust zijn dat het verspreiden van studieresultaten deel uitmaakt van hun ethische verantwoordelijkheid naar de onderzoeksdeelnemers (en willen dat hun onderzoeksresultaten duidelijke en praktische implicaties hebben), kan de overgang van de bekendheid van bewijsmateriaal tot het wijdverspreide toepassen hiervan veel tijd in beslag nemen. Wetenschappelijke kennis wordt niet altijd toegepast in de dagelijkse praktijk; wanneer dat wel gebeurt, gebeurt dat meestal niet consequent of systematisch

(more…)

Maken of breken: Het belang van pauzes in de gezondheidszorg

Door Julia Allen, Aberdeen Universiteit, Schotland

Het moderne leven is hectisch. We leven in een digitale wereld die steeds meer “aan” staat en waarin perioden van echte onderbreking van het werk zeldzaam zijn. Veel mensen werken regelmatig voor lange perioden en dit is met name het geval voor gezondheidswerkers die in de eerstelijnsgezondheidszorg werken. In de gezondheidszorg zijn de werktijden en eisen doorgaans hoog. De diensten duren vaak langer dan de 8 uur van een ‘normale’ werkdag en de eisen op het werk kunnen meedogenloos zijn. Als een ononderbroken reeks patiënten dringende zorg nodig heeft, zijn gezondheidswerkers verplicht die te verlenen, ongeacht hoe druk ze het hebben (gehad) of hoe lang ze al werken. Als gevolg van deze hoge eisen komen gemiste pauzes in de gezondheidszorg zeer vaak voor. Er wordt bijvoorbeeld gemeld dat 1 op de 10 verpleegkundigen nooit een echte pauze neemt en 1 op de 3 zelden of nooit een maaltijd pauze neemt tijdens de dienst.

(more…)