Leah Avery – Teesside University, UK.
Ο Διαβήτης Τύπου 2 θεωρήθηκε αρχικά μια προοδευτική κατάσταση, με αναπόφευκτη ανάγκη για θεραπεία με ινσουλίνη, ωστόσο η έρευνα σχετικά με την αλλαγή συμπεριφοράς στον τρόπο ζωής προκαλεί αυτήν την απαισιόδοξη πρόγνωση. Καθώς ο επιπολασμός του Διαβήτη Τύπου 2 συνεχίζει να αυξάνεται, το ίδιο ισχύει και για τα στοιχεία που υποστηρίζουν τον σημαντικό ρόλο της τροφής και της αλλαγής σε αυτό που τρώμε για να διαχειριστούμε με επιτυχία την πάθηση.
Οι διατροφικές προσεγγίσεις μπορούν σε μεγάλο βαθμό να χωριστούν σε δύο. Εκείνοι που εστιάζουν σε αυτά που τρώμε (π.χ. υδατάνθρακες) για τη βελτιστοποίηση του μεταβολισμού και του γλυκαιμικού ελέγχου, μέσω αργής και σταθερής απώλειας βάρους. Άλλοι που εστιάζουν στην ποσότητα που καταναλώνεται, όπως η δίαιτα χαμηλών θερμίδων που περιλαμβάνει σημαντικό περιορισμό της ενέργειας για ταχεία απώλεια βάρους.
- Η δίαιτα χαμηλών υδατανθράκων
Παλαιότερα προτεινόταν στα άτομα με Διαβήτη Τύπου 2, να διατηρούν μια δίαιτα χαμηλή σε σάκχαρα με πολλές τροφές πλούσιες σε υδατάνθρακες, επειδή πιστεύεται ότι αυτές οι τροφές απελευθέρωναν ζάχαρη στο αίμα σταδιακά. Γνωρίζουμε τώρα, ότι πολλές τροφές πλούσιες σε υδατάνθρακες απελευθερώνουν σάκχαρο στο αίμα πιο γρήγορα από τις ζαχαρούχες τροφές. Παρόλα αυτά, η προσέγγιση με χαμηλά σάκχαρα / υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες ακολουθείται από πολλά άτομα με Διαβήτη Τύπου 2 και αυτή η προσέγγιση μπορεί να αποτρέψει τον καλό γλυκαιμικό έλεγχο και πρέπει να αποφευχθεί.
Τα σημερινά στοιχεία δείχνουν την ανάγκη υποστήριξης ατόμων με Διαβήτη Τύπου 2 για τη μείωση των υδατανθράκων τους κάνοντας εναλλακτικές επιλογές τροφής. Αυτό περιλαμβάνει την εκμάθηση σχετικά με το ποια τρόφιμα έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες και τη μέτρηση της προσωπικής πρόσληψης υδατανθράκων με την πάροδο του χρόνου (αυτή η πρακτική στρατηγική αναφέρεται ως αυτό-παρακολούθηση). Ο ασθενής θα πρέπει στη συνέχεια να υποστηριχθεί, για να μειώσει την πρόσληψη υδατανθράκων θέτοντας στόχους και κάνοντας σχέδια δράσης (το πότε, πού και πώς θα μειώσει τις τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες) και σχέδια αντιμετώπισης (εάν συναντήσω εμπόδια, τότε θα κάνω κάτι) για να ξεπεραστούν τυχόν εμπόδια (π.χ., πειρασμός σνακ πλούσια σε υδατάνθρακες στην εργασία) στην κατανάλωση λιγότερων τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες. Τα στοιχεία που υποστηρίζουν τη μείωση των υδατανθράκων για την επιτυχή διαχείριση του Διαβήτη Τύπου 2, προωθώντας την απώλεια βάρους, έχουν αυξηθεί, με προσεγγίσεις χαμηλών υδατανθράκων να οδηγούν σε καλύτερα αποτελέσματα από τις δίαιτες μέτριων υδατανθράκων.
Ωστόσο, κάθε ασθενής είναι μοναδικός και το οποίο αποτελεί πρόκληση για την εξεύρεση της βέλτιστης πρόσληψης υδατανθράκων και σχετικών επιλογών τροφής. Για παράδειγμα, τα άτομα έχουν το δικό τους επίπεδο ανοχής υδατανθράκων, δηλαδή πόσους υδατάνθρακες μπορούν να φάνε, προτού επηρεάσει αρνητικά το βάρος και ο γλυκαιμικός έλεγχος τους. Το κατώφλι προσωπικού λίπους λειτουργεί με παρόμοιο τρόπο, δηλαδή, ορισμένα άτομα με Διαβήτη Τύπου 2 πρέπει να χάσουν πολύ βάρος για να διαχειριστούν επιτυχώς τα γλυκαιμικά τους επίπεδα, ενώ άλλα μπορούν να επιτύχουν γλυκαιμικό έλεγχο με λιγότερη απώλεια βάρους. Επιπλέον, μερικοί άνθρωποι αναπτύσσουν Διαβήτη Τύπου 2 σε πολύ χαμηλότερο δείκτη μάζας σώματος από άλλους και το προσωπικό όριο λίπους μπορεί να εξηγήσει εν μέρει το γιατί. Όταν ένας ασθενής αποθηκεύει το λίπος του (δηλαδή, κυρίως μέσα και γύρω από τα όργανα του ή γύρω από τις εξωτερικές άκρες του σώματός του), τα προσωπικά τους όρια μπορούν να βοηθήσουν στην εξήγηση ορισμένων από τις διαφορές στην απόκριση στις δίαιτες. Μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να εξηγήσετε γιατί οι δίαιτες λειτουργούν για μερικούς και όχι για άλλους. Είναι χρήσιμο να κοινοποιήσετε αυτές τις πληροφορίες στους ασθενείς για να δώσετε μια εξήγηση για το γιατί η προσέγγιση που έχουν επιλέξει μπορεί να μην λειτουργεί για αυτούς.
- Η προσέγγιση διατροφής χαμηλών θερμίδων
Αυτό είναι ένα πιθανό πρόγραμμα αλλαγής παιχνιδιών για άτομα που διαγνώστηκαν πρόσφατα (έως 6 ετών) με Διαβήτη Τύπου 2. Η δίαιτα χαμηλών θερμίδων προκαλεί γρήγορη απώλεια βάρους για να θέσει τον Διαβήτη Τύπου 2 σε ύφεση (μια μη διαβητική κατάσταση όπου δεν χρησιμοποιεί πλέον αντιδιαβητικά φάρμακα). Περιλαμβάνει κατανάλωση δίαιτας αντικατάστασης γεύματος χαμηλής ενέργειας (για 12 έως 20 εβδομάδες) που στοχεύει στην επίτευξη ενός στόχου απώλειας βάρους 15 κιλών. Αυτό ακολουθείται από επανεισαγωγή στα τρόφιμα (2 έως 8 εβδομάδες) και υποστήριξη συμπεριφοράς από έναν επαγγελματία υγείας (π.χ. νοσοκόμα) για τη διατήρηση της απώλειας βάρους. Μια μεγάλη μελέτη αυτής της διατροφής διαπίστωσε ότι σχεδόν οι μισοί συμμετέχοντες πέτυχαν ύφεση διαβήτη μετά από 1 έτος. Πρόσφατα δημοσιευμένη έρευνα έδειξε ότι αυτά τα αποτελέσματα μπορούν να διατηρηθούν για 2 χρόνια.
Αλλά ποια διατροφική προσέγγιση είναι πιο αποτελεσματική; Η απάντηση είναι πολύ απλή: αυτή που οι ασθενείς μπορούν να τηρούν και λειτουργεί καλύτερα για αυτούς. Οι ασθενείς θα έχουν προσωπικές προτιμήσεις και στάσεις που σχετίζονται με τις επιλογές αλλαγής της διατροφής τους, οι οποίες θα επηρεαστούν από τα κίνητρά τους για απώλεια βάρους. Μερικοί θα έχουν την προτίμηση για μια δίαιτα χαμηλών θερμίδων για να χάσουν βάρος γρήγορα και να αποφύγουν την πρόοδο στη θεραπεία με ινσουλίνη και η αρχική φάση της δίαιτας αποφεύγει την ανάγκη να σκεφτούμε τις επιλογές φαγητού και την προετοιμασία γευμάτων. Άλλοι μπορεί να προτιμούν μια προσέγγιση χαμηλών υδατανθράκων επειδή θέλουν να μάθουν να μαγειρεύουν υγιεινά γεύματα, να χάνουν σταδιακά βάρος και να αλλάζουν τον τρόπο που τρώνε μακροπρόθεσμα. Αυτή η προσέγγιση σημαίνει επίσης την κατανάλωση γευμάτων και όχι προϊόντων αντικατάστασης γεύματος.
Πώς καθορίζουν οι επαγγελματίες τη σωστή διατροφική προσέγγιση για ασθενείς με Διαβήτη Τύπου 2 για να τους παρέχουν στη συνέχεια κατάλληλη υποστήριξη;
Πρακτικές συστάσεις
1) Είναι σημαντικό οι ασκούμενοι να είναι διαμεσολαβητές και όχι εκπαιδευτές. Αποφύγετε να πείτε στους ασθενείς ποια διατροφική προσέγγιση θα ήταν κατάλληλη για αυτούς. Αναζητήστε να κατανοήσετε τα προσωπικά τους κίνητρα για απώλεια βάρους, εμπειρίες του παρελθόντος, προτιμήσεις για διατροφική προσέγγιση και εμπόδια στην εμπλοκή στην αλλαγή της διατροφής.
2) Παρέχετε στους ασθενείς πληροφορίες βάσει τεκμηρίωσης για να τους βοηθήσετε να κατανοήσουν τι θα έπρεπε να κάνουν / μάθουν για κάθε διατροφική προσέγγιση (π.χ., δείτε στο Diabetes UK πληροφορίες για δίαιτα χαμηλών θερμίδων και δίαιτα χαμηλών υδατανθράκων). Αυτό πρέπει να περιλαμβάνει λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τα χαρακτηριστικά κάθε σχεδίου διατροφής, συμπεριλαμβανομένων των πιθανών παρενεργειών που μπορούν να αναμένουν, καθώς και των γνώσεων και δεξιοτήτων που θα πρέπει να αποκτηθούν για να είναι επιτυχημένες.
3) Κάντε ανοιχτές ερωτήσεις για να εξαγάγετε τις προτιμήσεις των ασθενών για ένα συγκεκριμένο σχέδιο διατροφής, κίνητρα για απώλεια βάρους και εμπόδια στη συμμετοχή στη διατροφική αλλαγή συμπεριφοράς:
- Ποια επιλογή θα ήταν πιο πιθανό να ακολουθήσετε;
- Τι ελπίζετε να επιτύχετε από την απώλεια βάρους;
- Τι θα μπορούσε να σας εμποδίσει να διατηρήσετε την επιλεγμένη διατροφή σας;
4) Ενθαρρύνετε τους ασθενείς να αναζητήσουν κοινωνική υποστήριξη, π.χ., έχουν έναν σύντροφο, ένα μέλος της οικογένειας ή έναν φίλο που θα μπορούσε να τους προσφέρει συναισθηματική και πρακτική υποστήριξη;
5) Παρέχετε θετική ενίσχυση όπου χρειάζεται. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την παροχή θετικών σχολίων σχετικά με κάθε προσπάθεια που κάνει ο ασθενής για την αλλαγή της διατροφής του (π.χ. ανάπτυξη λεπτομερών σχεδίων αλλαγής της διατροφής). οποιεσδήποτε επιτυχίες (δηλ. πραγματικές αλλαγές που έγιναν στη διατροφή για μερικές ημέρες ή εβδομάδες) και σχολιάζοντας θετικά τον ευεργετικό αντίκτυπο αυτών των αλλαγών στο βάρος και τον γλυκαιμικό έλεγχο (δηλαδή, τυχόν μετρήσιμες αλλαγές).
[Translated by Angelos Kassianos
